Adaptogeny, termin pochodzący od greckiego “adapto” oznaczającego przystosowanie się, to substancje wspierające organizm w adaptacji do niekorzystnych warunków środowiskowych.
🔹Po raz pierwszy termin ten został użyty przez rosyjskiego naukowca Lazareva w 1947 roku, który opisał zdolność niektórych surowców do wzmacniania odporności organizmu na negatywne czynniki zewnętrzne.
🔹W latach 50. ubiegłego wieku rosyjski farmakolog Breckhman, wraz z Dardymovem, rozwinęli definicję adaptogenu. Według nich, adaptogen to substancja głównie pochodzenia naturalnego, która jest nieszkodliwa i wywiera minimalne zmiany w funkcjach psychicznych organizmu, działa niespecyficznie i normalizuje jego funkcje. Współcześnie uważa się, że rośliny adaptogenne mają normalizujący wpływ na organizm człowieka, działając jako tonicum, czyli tonizująco, bez nadmiernego pobudzenia ani blokowania normalnych funkcji.
🔹nie mogą oddziaływać specyficznie. Oznacza to, że adaptogeny muszą działać na cały organizm, a nie tylko na konkretne jego części. Dzięki temu pomagają one w zwiększaniu ogólnej odporności organizmu na stres, wspierając funkcje wątroby, układu krążenia i odpornościowego.
🔹adaptogeny powinny normalizować i usprawniać różne funkcje organizmu, nie wywołując przy tym żadnych działań niepożądanych. Ich działanie opiera się na zmianach morfologicznych, biochemicznych i fizjologicznych na poziomie komórkowym i narządowym. Kluczową rolę w odpowiedzi na stres odgrywają nadnercza, a rośliny adaptogenne stymulują ich rdzeń, wzmagając odporność organizmu na przeciążenia i nieswoistą zdolność przystosowawczą.
Wśród przykładów substancji adaptogennych można wymienić ashwagandhę, rhodiolę, eleutherococcus czy schisandrę. Ich działanie oparte jest na różnorodnych związkach chemicznych, takich jak saponozydy, fitoekdyzony czy flavonoidy. Dzięki swoim właściwościom adaptogennym pomagają one organizmowi lepiej radzić sobie ze stresem i utrzymać równowagę w warunkach zmieniającego się środowiska.
Wśród przykładów substancji adaptogennych można wymienić ashwagandhę, rhodiolę, eleutherococcus czy schisandrę. Ich działanie oparte jest na różnorodnych związkach chemicznych, takich jak saponozydy, fitoekdyzony czy flavonoidy. Dzięki swoim właściwościom adaptogennym pomagają one organizmowi lepiej radzić sobie ze stresem i utrzymać równowagę w warunkach zmieniającego się środowiska.
Adaptogeny to grupa substancji roślinnych, które pomagają organizmowi adaptować się do różnych czynników stresowych. Bazując na cytowanych badaniach naukowych oraz źródłach, można wymienić kilka znanych adaptogenów, które zostały dobrze zbadane pod kątem ich skuteczności i mechanizmu działania.
1. Żeń-szeń (Panax ginseng): Jest to jeden z najbardziej znanych adaptogenów, który jest wykorzystywany w medycynie tradycyjnej Azji od wieków. Może pomagać w zwiększaniu wytrzymałości fizycznej i psychicznej oraz zmniejszaniu odczuwania zmęczenia.
2. Rhodiola (Rhodiola rosea): Inaczej znany jako różeniec górski, jest adaptogenem popularnym w skandynawskich krajach i Rosji. Rhodiola może poprawiać funkcje poznawcze, zwiększać odporność na stres oraz zmniejszać objawy zmęczenia.
3. Ashwagandha (Withania somnifera): Znana również jako żeń-szeń indyjski, ashwagandha jest adaptogenem powszechnie stosowanym w ajurwedzie. Badania sugerują, że ashwagandha może pomagać w redukcji poziomu kortyzolu, poprawiać nastrój i funkcje poznawcze oraz wspierać układ odpornościowy.
4. Astragalus: Korzeń astragalusa jest wykorzystywany w medycynie chińskiej jako adaptogen od wieków. Badania sugerują, że astragalus może wspierać układ odpornościowy, poprawiać wytrzymałość fizyczną i zmniejszać ryzyko infekcji.
5. Grzyb Reishi: Jest to adaptogen pochodzący z tradycyjnej medycyny chińskiej, który wykazuje właściwości przeciwdotleniające i immunomodulacyjne. Badania sugerują, że reishi może pomagać w redukcji stresu oksydacyjnego i poprawie funkcji odpornościowej.
- Te adaptogeny, wraz z innymi wymienionymi w cytowanych badaniach naukowych, są szeroko stosowane w medycynie naturalnej jako wsparcie dla organizmu w radzeniu sobie ze stresem i utrzymaniu równowagi w organizmie. Warto jednak zawsze konsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania jakichkolwiek suplementów roślinnych.
0 komentarzy